माणिकराव खुळे यांचा अंदाज : २४ ते २८ ऑक्टोबर दरम्यान जोरदार पाऊस
ऑक्टोबर महिन्यात सरासरीपेक्षा जास्त पाऊस पडणार असल्याचा हवामान विभागाचा अंदाज आहे, पण यामुळे शेतकऱ्यांनी घाबरू नये, असा सल्ला हवामान तज्ज्ञ माणिकराव खुळे यांनी दिला आहे. खरीप पिकांची काढणी आणि रब्बीची पेरणी सुरू असताना शेतकऱ्यांना अतिवृष्टीची भीती वाटत आहे. मात्र, खुळे यांच्या मते, हा पाऊस रब्बी पिकांसाठी खूप चांगला ठरेल.
‘सरासरीपेक्षा जास्त पाऊस’ याचा अर्थ असा आहे की, ऑक्टोबर महिन्यात महाराष्ट्रात पावसाची सरासरी खूप कमी (फक्त ६ ते ६.५ सेंटीमीटर) असते. महिन्याच्या पहिल्या १५ दिवसांत कमी पाऊस झाल्यामुळे, उरलेल्या १५ दिवसांत पाऊस पडल्यास तो ‘सरासरीपेक्षा जास्त’ गणला जाईल.
हा पाऊस मुख्यतः २३ ते २८ ऑक्टोबर दरम्यान पडेल, पण तो सप्टेंबर महिन्यातील पावसासारखा जोरदार किंवा अतिवृष्टीचा नसेल. बंगालच्या उपसागरात तयार होणाऱ्या हवामान बदलामुळे (कमी दाबाचे क्षेत्र) महाराष्ट्राकडे बाष्पयुक्त वारे येतील आणि पाऊस पडेल. हा पाऊस ईशान्य मान्सूनचा एक भाग असून, त्याची तीव्रता कमी असेल. त्यामुळे शेतकऱ्यांनी आपल्या शेतीची कामे न थांबवता सुरू ठेवावीत, असा सल्ला खुळे यांनी दिला आहे.
या पावसाचा सर्वात जास्त फायदा दक्षिण महाराष्ट्राला होईल. कोल्हापूर, सोलापूर, लातूर, नांदेड, सिंधुदुर्ग आणि रत्नागिरी जिल्ह्यांमध्ये १ ते ३ सेंटीमीटरपर्यंत पाऊस अपेक्षित आहे, जो रब्बी पिकांच्या सिंचनासाठी पुरेसा आणि चांगला ठरेल. याउलट, उत्तर महाराष्ट्रातील नाशिक, खान्देश आणि छत्रपती संभाजीनगर या भागांत पाऊस कमी असेल.
याशिवाय, यंदा नोव्हेंबर आणि डिसेंबर महिन्यात चांगली थंडी पडण्याची शक्यता आहे. ‘ला-निना’ची शक्यता वाढत असल्यामुळे उत्तरेकडून येणाऱ्या थंड वाऱ्यांमध्ये अडथळा कमी होईल. त्यामुळे थंडीचा जोर वाढेल आणि आकाश स्वच्छ राहील. हे दोन्ही घटक रब्बी हंगामातील पिकांच्या वाढीसाठी खूप महत्त्वाचे आणि पोषक असतात. म्हणूनच, यंदाचा रब्बी हंगाम शेतकऱ्यांसाठी लाभदायक ठरेल, असा दिलासादायक अंदाज खुळे यांनी व्यक्त केला आहे.