गव्हाचे जबरदस्त वान ; उत्पादन आणि खान्यासाठी नंबर १…हेच वान निवडा
रब्बी हंगामात महाराष्ट्रात भरपूर लागवड होणारे पीक म्हणजे गहू. भरपूर पाणी आणि वाढत्या थंडीमुळे यावर्षी गव्हाच्या लागवडीत आणखी वाढ होण्याची शक्यता आहे. त्यामुळे, आपल्याला चांगले आणि जास्त उत्पादन देणारे, तसेच खाण्यासाठी उत्तम असलेले गव्हाचे कोणते वाण निवडायचे, याची माहिती असणे अत्यंत आवश्यक आहे.
आज आपण याच विषयावर, म्हणजेच रब्बी हंगामासाठी असलेल्या गव्हाच्या टॉप वाणांवर सविस्तर चर्चा करणार आहोत…
वाणांची निवड करताना हे लक्षात घ्या..
गव्हाच्या वाणांची निवड करताना आपली गरज लक्षात घेणे महत्त्वाचे आहे. महाराष्ट्रात पश्चिम महाराष्ट्र, काही शेतकऱ्यांची अपेक्षा एकरी २० ते ३० क्विंटलपर्यंत विक्रमी उत्पादन घेण्याची असते, तर काही शेतकरी फक्त घरच्या वापरासाठी, चवदार आणि मऊ पोळी बनवण्यासाठी गहू लावतात. त्यामुळे, आपली नेमकी गरज कोणती आहे आणि तुमचा भाग कोणता आहे, यानुसार गव्हाचे बियाणे निवडणे महत्त्वाचे आहे….
सर्वाधिक उत्पादन क्षमता असलेले वाण
श्रीराम सुपर ३०३ उत्पादनाच्या बाबतीत श्रीराम सीड्स कंपनीचे ‘श्रीराम सुपर ३०३’ हे वाण अतिशय प्रसिद्ध आहे. विशेषतः पंजाब आणि हरियाणा या राज्यांमध्ये या वाणाची मोठ्या प्रमाणावर लागवड होते आणि त्याची मक्तेदारी (मोनोपॉली) आहे. या वाणाची उत्पादन देण्याची क्षमता खूप जास्त आहे. महाराष्ट्रात या वाणाची उपलब्धता कमी असते आणि अनेकदा शॉर्टेज पाहायला मिळते, तरीही जास्तीत जास्त उत्पादन घेण्याची अपेक्षा असलेल्या शेतकऱ्यांनी या वाणाचा विचार नक्की करू शकता.
खाण्यासाठी सर्वोत्तम आणि चवदार वाण..
श्रीराम सुपर १११ ; खाण्यासाठी उत्तम चव असणारे आणि पोळीची गुणवत्ता टिकवून ठेवणारे वाण म्हणून ‘श्रीराम सुपर १११’ हे अतिशय लोकप्रिय आहे. या गव्हाची सर्वात मोठी खासियत म्हणजे, याची चपाती २४ तास ठेवल्यानंतरही कडक होत नाही, ती एकदम मऊ आणि मुलायम राहते. त्यामुळे, ज्या शेतकऱ्यांना घरच्या वापरासाठी उत्तम आणि चवदार पोळीचा गहू हवा आहे, त्यांनी सुपर १११ या वाणाची लागवड करायला विसरू नये.
खायला चांगला आणि चांगले उत्पादन देणारे वाण
तर अजित सीड्स कंपनीचे ‘अजित १०२’ आणि ‘अजित १०८‘ या वाणांचा विचार करता येतो. अजितचे हे वाण खाण्यासाठीही चांगले आहे आणि चांगले उत्पादन देतात..
पॅसिफिका कंपनीचे ‘पॅसिफिका ९२९४’ ; हे वाणदेखील लांब ओंबी आणि चांगल्या दाण्यासाठी ओळखले जाते. हे वाण खाण्यासाठी आणि उत्पादनासाठी दोन्ही दृष्टीने चांगले आहे. याव्यतिरिक्त, पॅसिफिका कंपनीच्या ‘दामिनी’ या रिसर्च व्हरायटीचाही विचार करता येतो.
कमी पाणी आणि प्रादेशिक पसंतीचे वाण
ज्या शेतकऱ्यांकडे पाण्याची उपलब्धता कमी आहे, परंतु गहू पीक लावायचे आहे आणि उत्पादनही घ्यायचे आहे, त्यांच्यासाठी ‘लोकवन‘ हे वाण उपयुक्त ठरू शकते. लोकवन हे कोणत्याही एका विशिष्ट कंपनीचे संशोधन नसून अनेक कंपन्यांचे बियाणे उपलब्ध असते. तसेच, अंकुर सीड्स कंपनीचे ‘केदार’ हे वाण खाण्यासाठी चांगले असून, त्याला विदर्भ भागातील शेतकऱ्यांची चांगली पसंती मिळाली आहे.
माहीको सीड्स कंपनीचे ‘मुकुट‘ हे वाण देखील खाण्यासाठी चांगले आहे आणि उत्पादनही चांगले देते..